W sobotę 15 września odbyła się druga część wycieczki Śladem zagłębiowskich ewangelików.

Wycieczka finansowana była przez Miejski Dom Kultury „Kazimierz” w ramach Sosnowieckiego Programu Wspierania Inicjatyw Kulturalnych. Wycieczkę, będącą kontynuacją wycieczki z 9 września, poprowadził przewodnik miejski i terenowy Paweł Nalepa, od kilku lat specjalizujący się w historii ewangelików w Zagłębiu Dąbrowskim.

Patronat medialny nad imprezą objęły: Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego oraz serwis I like Zagłębie.

W wycieczce wzięło udział 46 osób. Mimo deszczowej pogody na początku wycieczki, wkrótce rozpogodziło się i przez cały czas było już słonecznie.

Uczestnicy spotkali się na cmentarzu ewangelickim w Sosnowcu – obecnie jedynym czynnym cmentarzu ewangelickim w Zagłębiu Dąbrowskim. Podeszli pod Mauzoleum Dietlów – tym razem niedostępne z uwagi na trwający tam remont – i wysłuchali opowieści o budowie mauzoleum oraz o Henryku Dietlu. Zamiast dużego mauzoleum otwarte zostało to drugie, jeszcze bardziej tajemnicze i na co dzień niedostępne – grobowiec rodziny Meyerholdów. Uczestnicy zobaczyli potem także groby najwybitniejszych sosnowieckich przemysłowców – Gampera, Mauwego, Lamprechtów oraz rodziny Schoenów. Zaciekawienie pojawiło się także podczas oglądania grobów Finki Emmy Niukanej (bony Henryka Dietla juniora) czy grobów sosnowieckich duchownych – Ernesta Uthkego oraz Jerzego Tytza.

Grupa na cmentarzu w Sosnowcu

Przy grobie Emmy Niukanen

Groby ks. Jerzego Tytza – pierwszego sosnowieckiego proboszcza – oraz jego żony i córki

Mauzoleum Meyerholdów

Przy alei zasłużonych przemysłowców

Cmentarz w Sosnowcu

Następnie grupa autokarem udała się do Dąbrowy Górniczej. Po drodze z okien autokaru zobaczyła także pałac ewangelickiej rodziny Schoenów (obecnie muzeum) oraz zamek w Będzinie – miejsce pierwszych ewangelickich nabożeństw w XIX w. w Zagłębiu.

W Dąbrowie uczestnicy zwiedzili Sztygarkę. Gdy w połowie XIX w. w budynku dzisiejszego muzeum funkcjonowały biura Zarządu Górniczego, odbywały się tam także ewangelickie nabożeństwa. Ewangelicy bowiem dopiero w 1899 r. ukończyli budowę swojego kościoła. Po 1945 r. budynek, znajdujący się tuż obok Sztygarki, został zaadaptowany na potrzeby gminy rzymskokatolickiej. Grupa podeszła zatem także pod budynek dzisiejszego rzymskokat. kościoła św. Barbary.

W muzeum w Dąbrowie

Pamiątkowe zdjęcie przed Sztygarką

Wycieczka udała się do Poręby k. Zawiercia. Znajdujący się tam cmentarz rzymskokat. swoimi początkami sięga istniejącego na tym miejscu cmentarza ewangelickiego z 1861 r. oraz wojskowego z czasów I wojny św.

Na dawnym cmentarzu ewangelickim w Porębie

Cmentarz w Porębie

Teren cmentarza wojennego w Porębie

Wycieczka udała się do Zawiercia. Tam, korzystając z gościnności Cechu Rzemiosł Różnych, grupa weszła zobaczyć od środka dawny kościół ewangelicki. Po jego zwiedzeniu i pamiątkowym zdjęciu, uczestnicy udali się zwiedzać osiedle TAZ.

Cech Rzemiosł Różnych w Zawierciu

Na osiedlu TAZ

We wnętrzu dawnego zawierciańskiego kościoła

Sala w budynku Cechu Rzemiosł

Zdjęcie grupowe przed dawnym kościołem w Zawierciu

Nowe TAZ

Zabytkowa Szkoła TAZ

Przed Szkołą TAZ

Wycieczka zobaczyła także groby najstarszych ewangelików pochowanych na dawnym cmentarzu ewangelickim w Zawierciu, po czym…

W drodze na d. ewangelicki cmentarz w Zawierciu

Najstarszy grób – rodziny Klossów

… ruszyła do Pilicy. Po zobaczeniu odnowionego rynku oraz po przerwie obiadowej, uczestnicy udali się na spacer śladami ewangelickich zabytków Pilicy.

Ratusz na pilickim rynku

Grupa w Pilicy

W czasie wycieczki warto pójść gdzieś się posilić…

W czasie gdy jedni fotografowie odpoczywali, zdjęcia wykonywali inni

Ruiny kościoła na Zarzeczu

Wejście do ruin cmentarza ewangelickiego w Pilicy

Resztki grobów

Zwiedzanie dawnej ewangelickiej kaplicy

Pogoda jak widać, dopisała…

Dziękujemy uczestnikom wycieczki za aktywne zwiedzanie, a także Miejskiemu Domowi Kultury „Kazimierz” za dofinansowanie imprezy.

Nie jest wykluczone, że wycieczka, która cieszyła się tak dużym zainteresowaniem zostanie powtórzona w przyszłości.

Niebawem w ramach tego samego projektu ukaże się ulotka – miniprzewodnik „Ewangelickimi Śladami po Zagłębiu Dąbrowskim”. W ten sposób szlak „ewangelickiego Zagłębia” stanie się dostępny także dla indywidualnych turystów.

Zdjęcia: Dariusz Jurek, FdZD